Phim tài liệu Thánh nữ Têrêsa trên chương trình Bí mật Lịch sử
Sau khi dành một chương trình phát sóng thành công về Chúa Giêsu, chương trình Bí mật Lịch sử (Secrets d'Histoire) sẽ giới thiệu số đặc biệt, vào Thứ Hai ngày 4 tháng 5 sắp tới trên kênh truyền hình Pháp (France 3), về một nhân vật quan trọng khác trong lịch sử Kitô giáo: Thánh nữ Têrêsa Hài Đồng Giêsu, được coi là vị thánh vĩ đại nhất của thế kỷ XX.
Từ tháng 9 năm ngoái, cư dân Lisieux và Alençon đã thấy các máy quay truyền hình Bí mật Lịch sử rảo khắp các đường trong thành phố của họ. Đây là một số đặc biệt dành riêng cho một trong những nữ tu nổi tiếng nhất thế giới: Thánh nữ Têrêsa Hài Đồng Giêsu. Bộ phim tài liệu sẽ được phát sóng trên kênh France 3 vào ngày 4 tháng 5 năm 2020 lúc 9:05 tối, (03:05 sáng 05.05 theo giờ Việt Nam)
Têrêsa- vị thánh khơi dậy lòng nhiệt thành
Nếu chương trình hàng đầu của Stéphane Bern nổi tiếng với việc giới thiệu các nhân vật chính trị và hoàng gia, thì sở thích của ông, đây không phải là lần đầu tiên ông dành một số đặc biệt cho một nhân vật trong lịch sử Kitô giáo. Năm 2013, chương trình bắt đầu kể câu chuyện về Chúa Giêsu trong bộ phim tài liệu mang tên Một người tên là Giêsu, đã thu hút được 4,8 triệu người xem.
Ngày nay, các nhà sản xuất và đạo diễn Stéphane Bern muốn tìm đến chính người nữ tu Lisieux nhỏ bé này. Khi được Aleteia hỏi, Antoine de Meaux, biên tập viên chương trình, cho biết ý tưởng này đã nảy sinh trong tâm trí của Jean-Louis Remilleux, nhà sản xuất chương trình. Anh giải thích : "Đó là khi xem chương trình ‘các tour du lịch riêng’ do Stéphane Bern tổ chức từ tháng 9 năm 2016 đến tháng 6 năm 2017, trong đó có mười phút dành cho Lisieux, Jean-Louis Remilleux đã quan tâm đến gương mặt thánh Têrêsa. Ông nghĩ rằng có một chủ đề thực sự phải được thực hiện".
Nghệ sĩ đóng vai thánh nữ Têrêsa trong phim tài liệu của chương trình Bí mật Lịch sử
Stéphane Bern, người tổ chức chương trình trong mười hai năm qua, đã nhiệt tình hưởng ứng ngay lập tức. Emmanuel Houis, thư ký của Vương cung Thánh đường Lisieux cho báo Aleteia biết : "Stéphane Bern biết rõ về nhân vật Thánh Têrêsa và chính ông là người đã thuyết phục toàn đội ngũ tham gia dự án". Người thư ký cho biết thêm : "Trong quá trình quay phim, ông đã trả lời phỏng vấn và nói về mối tương quan của mình với thánh nữ. Ông bị thu hút bởi sự đơn sơ của chị. Có một hình dáng dịu dàng thực sự khi ông nói về thánh nữ".
Vị thánh vĩ đại nhất thế kỷ XX
Bước vào Cát Minh Lisieux lúc mới 15 tuổi, khi qua đời, thánh nữ Têrêsa đã trở thành một người nổi tiếng chưa từng thấy. Qua đời sau 24 năm mắc bệnh lao, nữ tu trẻ đã viết, trong bí mật của Cát Minh, cuốn hồi ký mang tên Chuyện một tâm hồn. Được phát hành ngay sau khi chị qua đời và đã tạo ra tiếng vang trên toàn thế giới. Cuốn sách đã bán được hơn 500 triệu bản, trở thành một trong những tác phẩm quan trọng nhất của tâm linh nước Pháp. Thông điệp, vừa đơn giản vừa sâu sắc từ người nữ tu Cát Minh trẻ tuổi, đã chạm đến trái tim rất nhiều tín hữu, một cách tự nhiên nổi lên một vị thánh thực sự. Chị được Đức Giáo hoàng Pius XI tuyên phong hiển thánh năm 1925.
Đoàn quay phim ở nhà ông Martin ở Alençon
Bắt đầu vào cuối tháng 9 trong dịp lễ mừng kính thánh Têrêsa, quá trình quay phim kéo dài hai tháng. Và đó là vào tháng 11, Stéphane Bern đã ghi lại toàn bộ bối cảnh ở Lisieux. Cơ hội để ekip quay lại tất cả những nơi chạm đến cuộc đời Têrêsa: ngôi nhà ở Buissonnets, Dòng Cát Minh nhưng cũng là vương cung thánh đường lớn nhất Lisieux kỷ niệm 90 năm vào năm 2019. Emmanuel Houis chứng tỏ sự phấn khích từ những ngày quay phim: "Họ đã đến nhiều lần. Chúng tôi đã giới thiệu họ đến nhà của gia đình, vương cung thánh đường và họ cũng có thể tiếp cận Dòng kín Cát Minh, một nơi rất bí mật"
Những hình ảnh chưa được công bố của Cát Minh Lisieux
Antoine de Meaux, người có thể thâm nhập vào trung tâm của Cát Minh, đã xác nhận cảm xúc của mình khi phát hiện ra bên trong tu viện nơi chị Têrêsa sống trong chín năm. Ông nhiệt tình kể : "Khi chúng tôi liên lạc với các nữ tu, chúng tôi không chắc liệu họ có chấp nhận cho chúng tôi được vào chốn riêng tư của họ hay không. Đó là một nơi vốn luôn cửa đóng then cài. Cuối cùng, điều đó đã diễn ra tốt đẹp. Lời thỉnh cầu đã được chuyển đến các nữ tu, họ suy xét và tham khảo ý kiến trong vài tuần, cuối cùng các sơ đã đồng ý cho đoàn quay phim được vào". Ông cho biết thêm : "Nếu đó là chương trình Công giáo, họ sẽ từ chối. Nhưng họ hiểu rằng chương trình của chúng tôi có thể tiếp cận đối tượng lớn hơn nhiều. Họ nhớ lời Đức Giáo hoàng Phanxicô đã mời gọi làm chứng cho thế giới lớn hơn, đặc biệt là qua các phương tiện truyền thông. Đó là những gì quyết định họ".
Một khi được vào nội vi, các đội quay có thể tiếp cận những nơi thường bị cấm đối với công chúng: phòng ở của Têrêsa, bệnh xá nơi chị qua đời, nơi sinh sống của các nữ tu. Tổng biên tập nhớ lại đầy cảm xúc : "Chúng tôi đã có thể phỏng vấn một trong các nữ tu Cát Minh và quay phim cuộc sống hàng ngày của họ trong thinh lặng".
Đoàn làm phim xúc động trước thông điệp của Têrêsa
Những khoảnh khắc đặc biệt cũng không thiếu làm rung cảm, thậm chí sửng sốt đoàn làm phim. Emmanuel Houis xác nhận : "Có những khoảnh khắc chúng tôi nhận thấy họ rất xúc động khi khám phá câu chuyện về Têrêsa và gia đình chị. Khi họ đến một vài ngày để quay, họ ngay lập tức đắm chìm vào trọng tâm chủ đề, tới những điều cốt yếu. Têrêsa biến đổi trái tim họ, đó là tiếng đồng lòng".
Trong số các thành viên trong nhóm, có Sophie, người tập trung vào việc quay hai phần lớn - thời thơ ấu của Têrêsa ở Alençon và ảnh hưởng của chị sau khi chết, - đã làm chứng cho Aleteia về những biến động do người nữ tu Cát Minh nhỏ tạo ra. Cô tâm sự chân thành: "Khi tôi được đề nghị tham gia sản xuất bộ phim tài liệu này, tôi đã do dự một chút vì tôi hoàn toàn không theo đạo Công giáo. Têrêsa hoàn toàn xa lạ với tôi ".
Cảnh trước vương cung thánh đường ở Alençon
Trong suốt quá trình quay phim và gặp gỡ, Sophie bắt đầu làm quen với Têrêsa và thậm chí còn đi xa hơn để đọc Chuyện một tâm hồn. Cô chia sẻ: "Lúc đầu, tôi phải vật lộn để vào được chủ đề. Nhưng tôi đã gặp những người tốt bụng và rất tinh tế, họ biết cách kể rất tốt câu chuyện, cuộc đời và thông điệp của Têrêsa, mà tôi đã bị chinh phục bởi điều đó đi thẳng vào chủ đề. Tôi hiểu rằng người nữ tu Cát Minh nhỏ bé này có thể chạm đến lòng mọi người, vượt ra ngoài thế giới Công giáo bằng chính sự đơn sơ của chị. Gia đình Martin đã sống đức tin của họ như chúng ta có thể sống ngày hôm nay. Cha mẹ chú ý đến việc giáo dục con cái nhưng sống nhiều khoảnh khắc vui vẻ và yêu thương và không ngừng hướng về người khác. Một gương mẫu cho các gia đình ngày nay”.
Nghệ sĩ trong vai thánh nữ trong phim tài liệu
Trong khi hầu hết các cảnh quay diễn ra ở Lisieux, các máy quay cũng chạy khắp các đường Alençon, một thị trấn nhỏ nơi Têrêsa đã sống những năm đầu đời. Chính tại thị trấn của Normandie này, ông Louis và bà Zélie Martin, cặp vợ chồng được phong thánh đầu tiên trong lịch sử Giáo hội năm 2015 là song thân của Têrêsa, đã gặp gỡ, kết hôn và có chín người con với nhau. Trên mảnh đất này, ngày nay mọc lên một thánh đường để minh chứng cho đời sống hôn nhân mười chín năm của họ, giúp nhiều cặp vợ chồng và gia đình tìm kiếm hy vọng và một con đường thánh thiện. Damien Thomas, tổng thư ký của thánh đường Alençon, người chào đón đoàn làm phim cho báo Aleteia biết: "Thánh đường Alençon là bước tiếp theo cho khách hành hương đến thăm Lisieux". "Do đó, rõ ràng là chương trình Bí mật Lịch sử- đã đến để khám phá thành phố nơi tất cả bắt đầu đối với Têrêsa". Ngôi nhà gia đình, cây cầu nơi cha mẹ gặp nhau, nhà thờ nơi họ kết hôn và nơi Têrêsa được rửa tội, công việc làm ren của bà Zélie…Tất cả đã được ekip kênh France 3 thực hiện.
Một gương mặt vẫn tỏa sáng hôm nay
Khi kết thúc cuộc hành trình dài theo bước chân Têrêsa, bộ phim tài liệu sẽ trình bày vẻ rạng rỡ sau khi chết của vị thánh thông qua lời chứng của những người đã được Têrêsa lay động tâm hồn. Do đó, chúng ta sẽ thấy gương mặt ca sĩ Edith Piaf, đã sùng kính Thánh Têrêsa cách sâu sắc kể từ khi chị được chữa lành kỳ diệu, hay điều đáng ngạc nhiên hơn là Ngài (tổng thống) François Mitterrand, vào một buổi sáng năm 1995, đã kín đáo chạm tới thánh tích của thánh nữ ở Paris. Cuối cùng, một số gương mặt trong giới show-bizz đã đồng ý làm chứng trước ống kính về sự gần gũi của họ đối với người nữ tu Cát Minh nhỏ bé này, đặc biệt là ca sĩ Natasha St-Pier, vào năm 2013, đã chuyển thể những bài thơ của Têrêsa sang âm nhạc trong album mang tên Sống Tình Yêu.
Năm 2018, cô tâm sự với Aleteia: "Các văn bản của Têrêsa có thể cho chúng ta niềm tin vào con người và chỉ cho chúng ta một con đường. Đơn giản là chị thánh mời gọi chúng ta sống với trái tim và nói với chúng ta điều này: "Dù bạn có tin vào Chúa hay không, Ngài vẫn yêu bạn, và những gì Ngài nhìn bạn là cách bạn sống hôm nay". Người Kitô hữu tốt là gì nếu không phải là một người sống yêu thương, khiêm nhường và ngay thẳng ? Đối với Têrêsa, không cần phải trở thành người tốt nhất trên thế giới để được Chúa yêu".
Caroline Becker
Nguồn: fr.aleteia.org
Đình Chẩn dịch